TÜLÜŞAHA SAHİP ÇIKAMADIK?

2006 yılında proje kapsamında türün, yerinde ve bahçede yaşatılması tanıtıma amaçlanan Tülüşah(Peygamber Çiçeği’nin) dikilen 2 alandan birinin yanıp kül olması 6 aydır bire bir ilgilenen Mahmut Esat Anadolu Lisesi öğrencilerinden Rümeysa Borazan’ı çok üzdü. 2012-2013 öğretim yılında Biyoloji öğretmeni Nuray Aysun Çayıröz tarafından Konya Gaşağı Tülüşah bitkisinin yaşatılması projesine katkı sağlamak düşüncesiyle ve bu konuda bilinç oluşturulması amacıyla tohum dönemine kadar takibi istenmiş öğrenci Rümeysa Borazan, Mart Nisan Mayıs Haziran ve Temmuz aylarında aylık fotoğraf çekimleri yapıp bitkinin yetiştirilme şeklini takip etmişti.  Peygamber Çiçeği olarak bilinen Tülüşah bitkisiyle ilgili bir web sitesi de hazırlayan ve bu siteye çektiği fotoğrafları koyan öğrenci Borazan: “Konya Gaşağı Tülüşah bitkisi endemik bir bitki olup Dünyada sadece Seydişehir’de yetiştirilen bir bitkidir. Konya bölgesinde 9 kök kaldığı tespit edilip koruma altına alınmış veya çoğaltılmaya çalışılmaktaydı. En son eylül ayında tarihinde takibe gittiğim zaman koruma alanlarından yani bitkinin habitat alanından birinin yandığını çiçeklerin zarar gördüğünü üzülerek izledim. Bu durum beni çok etkiledi. Çünkü bu çiçeğin yaşaması için özen gösteriyordum.” Dedi. OrtaKaraören Belediyesi tarafından etrafı tel örgüyle koruma altına alınan, yanlarındaki anız ve otların temizlenmediğinden ihmal sonucu yanarak kül olan yanan koruma alanının yanında yol çalışması yapıldığı için kasıtlı yakılabileceği de göz önünde bulundurulan Tülüşahı yaşatma alanının bu şekilde yok olması görenlerin tepkisine de neden oldu. Biyoloji öğretmeni Nuray Aysun Çayıröz ise: “Tülüşahın çoğalıp üremesine Mahmut Esat Anadolu Lisesi olarak bizde katkı sağlamaya çalışıyorduk fakat ihmal sonucu çıkan yangın sebebiyle Tülüşah çiçeklerinin zarar görmesi bizi üzdü. İnşallah bu yangın sonucu zarar gören Tülüşahın tohumları yeniden bir bakımla nisan mayıs aylarında yetişir.” Diyerek konuştu.   PROJE 2006 YILINDA BAŞLAMIŞTI Seydişehir’e bağlı OrtaKaraören Kasabası Bozkır yolu BSA Kanalı yanında bulunan; İstanbul Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi ile iş birliği yaparak nesli tükenen bitki türlerinin koruma projesi kapsamı altında bu bitkilerden birinin Konya Gaşağı (Tülüşah Çiçeği) olduğu tespit edilmiş ve 2006 yılında koruma altına alınmıştı. OrtaKaraören bölgesinde koruma altına alınmasının sebebi ise 2005 yılında Sulama Kanalı çalışmaları sırasında farkında olunmadan bitkinin bulunduğu alana kanaldan çıkarılan kamyonlarca toprağın dökülmesidir. Bu projenin Uzmanlarca Tülüşah çiçeğinin neslinin korunmasının yanı sıra Türkiye’de bulunan 18 bin çeşit baklagil arasında tek 3 yumurtalığa sahip olduğu bununda fasulye mercimek veya nohutla eşleştirilmesi durumunda bitki verimini 3 kat artması nedeniyle tarıma da büyük katlı sağladığı belirtilmişti. Peygamber çiçeği Tülüşahın ilçemiz Seydişehir’de yaşatılması bu bölgeye de ayrı bir özellik katacağından, yöre halkı tarafından nesli tükenmekte olan bu özel çiçeğin korunup çoğalması ilgi alanı oluşturmuştu.