TÜRKİYE?DE İLK KEZ ÇİFTÇİYE DESTEK PROJESİ

  Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sait GEZGİN ve Eskişehir Geçit Bölgesi Tarımsal Araştırma Enstitüsü Yetiştirme Teknikleri Biriminden Dr. Cemal ÇEKİÇ önderliğinde TÜBİTAK tarafından desteklenen projeyle Ülkemizde çiftçiye toprağındaki buğdayın verim ve kalitesinin artırılması amacıyla azotlu gübrelemede yeni ve devrim niteliğinde olan bilimsel araştırma sonuçları ortaya konulmuştur. GEZGİN, gereğinden fazla azotlu gübre kullanımı ekonomik olmamakla birlikte çevreye de zarar vermektedir. Az gübre kullanımı ise ürün kayıpları yanında buğdayda en önemli kalite parametresi olan protein içeriğinin düşmesine neden olmaktadır. Toprak Mahsulleri Ofisi 2011 yılında kalite sınıflarını oluşturmuş ve buna göre alım yapmıştır. 2011 yılında yapılan alımların sonucu göstermiştir ki Ülkemizde toplam üretimde üretimin miktarından ziyade kaliteli buğday üretiminde ciddi problemler vardır. Bu problemlere çözüm getirebilmek amacıyla; 2007-2011 yılları arasında Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi ve Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün birlikte yürüttüğü, TÜBİTAK tarafından desteklenen KAMAG-106G111 no'lu " Eskişehir Koşullarında Mevsim İçi Azotlu Gübre Yönetim Sistemlerinin Ekmeklik Buğdayın Verim ve Kalitesi Üzerine Etkisinin Araştırılması" isimli proje sonuçlanmıştır. Ülkemizde buğday yetiştiriciliğinde, çiftçiler genellikle kendi tecrübelerine ve maddi durumlarına bağlı olarak ilkbaharda azotlu gübreleme yapmaktadır. Herhangi bir ölçüme dayanmadan tek seferde yapılan gübreleme az olmakla birlikte hem verim hem de kalite bakımından yetersiz kalmaktadır. GEZGİN, Proje kapsamında optik sensör yardımıyla okunan NDVI (Greenseeker cihazı) ve SPADMETRE kullanılarak yapılan NSPAD okuma değerlerine göre elde ettiğimiz denklemlere bağlı olarak geliştirmiş olduğumuz bu sistemle, bitkinin gelişme durumu ve rengine göre bitkinin gerçek azot ihtiyacı hedeflenen protein oranı ile birlikte belirlenmektedir. Böylece hedeflenen verim ve protein için gerekli azotlu gübre kullanılarak azot eksikliğinden kaynaklanacak verim ve kalite kayıplarının önüne geçilirken, aşırı azotlu gübre kullanımı engellenmiş olacaktır. Bu sonuçların uygulamaya aktarılması çok önemlidir.Bu amaçla Konya İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğünde Ziraat Mühendisi Ahmet Zeki ALTUN'un katkılarıyla Konya’da12 farklı ilçedeki çiftçi tarlalarında çalışmalar yürütülmüştür. Bu çalışmalardan birisi olan Seydişehir’de tarla sahibi Hasan Susamcı'ya toprak analiz sonucuna göre uygulaması gerekli gübre miktarı tavsiye edilmiş ve ileriki aşamalarda NDVI okumaları sonucunda gerekli azotlu gübre tavsiyesinde bulunulmuştur. Daha sonra buğday gelişimi takip edilerek buğdayın verim ve en önemli kalite parametresi olan protein içeriği belirlenecektir. Bundan sonrada bu tür çalışmalar yaygınlaştırılacaktır.